خط خطی های یک روانشناس

تماشای کودکی که ظرف غذایش را کنار میزند، آسان نیست. همه ی والدین می خواهند کودکان خردسال آنها غذایی مقوی بخورند، و وقتی فکر میکنند که درست تغذیه نشده اند، نگران میشوند. ولی به خاطر داشته باشید که تغییرات روز به روز یا ماه به ماه در اشتهای کودک کاملا طبیعی است و برخی کودکان همیشه در مورد غذایشان سخت گیر هستند. بسیاری از کودکان خردسال، آن قدر بد غذا هستند که تمایل دارند فقط از یک نوع غذا بخورند، برخی نیز که وضعیت تغذیه ای خوبی داشته اند به یکباره ایراد گیر میشوند.همان طور که نادیده گرفتن آنچه کودک می خورد یا نمی خورد، عاقلانه نیست؛ یک دنده بودن هم درست نمیباشد. زیرا به تدریج، به جنگ و جدل بدل می شود. راه حل های زیر، برای به حداقل رساندن مشکلاتی که در بسیاری از خانه ها در هنگام صرف غذا پیش می آید، طراحی شده اند.

مصرف خوراکی ها را بین وعده های غذا محدود کنید

اگر در مورد بی اشتهایی کودکتان در هنگام صرف غذا نگران هستید، کمی بیندیشید. احتمالا بین وعده ها، برای رفع گرسنگی کودک، خوراکی های خاصی به او داده اید. حتی اگر خوراکی سالمی نظیر گردو، میوه، هویج، کشمش و یا پنیر به او داده باشید، چون این غذاها منبع اصلی کالری اند، اشتهای او را در هنگام صرف وعده های شام از بین می برند همچنین اگر کودک غذایش را کامل نخورد به جای او باقیمانده ی غذایش را نخورید یا به او شکلات، دسر و بیسکویت ندهید، چون باید بداند اگر غذایش را نخورد، چیز دیگری به جای غذا به او داده نخواهد شد. فقط در هنگام غذا خوردن سایر اعضای خانواده به او چند گزینه پیشنهاد دهید، آن هم پیشنهادهای کم زحمت! یعنی اگر غذا سوپ بود و کودک شما دوست نداشت، می توانید خوردن نان و پنیر را به او پیشنهاد دهید اما به پختن یک غذای دیگر مشغول نشوید، در این صورت کودک یا انتخاب ساده دوم را می پذیرد یا پیامد بدغذایی خود یعنی گرسنگی را تحمل می کند.

زمان صرف غذا را نشاط آور کنید.

·        کودک را درگیر کنید. کودک سخت گیر و بد غذای خود را در آماده کردن غذاشرکت دهید. بگذارید، در خرید از فروشگاه، چیدن میز و پختن غذا، به شما کمک کند تا غذا برایش جالب تر باشد. مریم، پنج ساله تا زمانی که در خرید و آماده کردن لوبیا به مادرش کمک نکرده بود، به سبزیجات دست نمی زد. اما این بار از نقش داشتن در آماده کردن شام آن قدر هیجان زده بود که میخواست هر کس مقدار کمی لوبیا بردارد تا بخش زیادی از آن ، برای خودش باقی بماند.

·        انتخاب ها را محدود کنید. از کودک نپرسید که آیا سبزی می خواهد یا نه. به جای آن از او بپرسید، اسفناج میخواهد یا کدو، نخود فرنگی میخواهد یا هویج فرصت کمتری برای نه گفتن به او بدهید.

·        اگر کودکتان سبزیجات نمیخورد به کمک کودک کاشت سبزیجات را در باغچه خودتان امتحان کنید. بسیاری از افراد را می بینیم که سبزیجات نمی‌خورند ولی پس از اینکه خودشان سبزی کاشتند و آن‌ها را چیدند به خوردن آن علاقه‌مند شدند.

·        به غذاها، تنوع و جاذبه بدهید. هم کودکان و هم بزرگسالان غذاهایی را دوست دارند که جاذب و اشتها آور باشد. مادری با درست کردن گل هایی از سبزیجات به بد غذایی او پایان داد چون کودک عاشق خوردن آن ها شده بود. مادر دیگری عکس برگردان های جالبی را زیر بشقاب کودکش چسباند تا فقط پس از خوردن غذایش به طور کامل، بتواند آن ها را ببیند. بشقاب کودک را زیاد پر نکنید و همچنین، غذاها را با تزیین های چشمگیر و به شکل هوس انگیزی در ظرف غذا بکشید. به رنگ، ظاهر و مخلوط طمع ها نیز فکر کنید. برای مثال، پس از خوردن پرتقال، شیر مزه ی خوبی ندارد.

توجه نکنید.

در بیشتر اوقات، مقاومت کودک در برابر غذا خوردن، با فشار و توجه والدین نسبت به غذا نخوردن او،تشدید می شود برخی مادران بیش از حد نگران غذا خوردن کودک هستند.هنگامی که مادران به صورت افراطی نسبت به تغذیه کامل کودک اظهارنگرانی می کنند، معمولا با قاشق و ظرف غذا به دنبال کودکان راه می افتند و تصور می کنند با این عمل تغذیه کامل و مورد نظرشان امکان پذیر است؛ حال آنکه اصرار بیش از حد به غذا خوردن اشتیاق کودک را از میان می برد و کودک از غذا به عنوان شیوه ای برای جلب توجه استفاده می کند.به طور کلی، می توان چنین وضعیتی را با به کارگیری روش هایی درباره ی غذا و غذا خوردن دگرگون کرد. بدین ترتیب که غذای کمی به کودک بدهید و در مورد آنچه می خورد یا نمی خورد نظر ندهید. اگر غذایش را تمام کرد از او نپرسید که آیا باز هم میخواهد یا خیر. اگر بیشتر می خواهد، بدون هر گونه توضیحی به او بدهید. باید مطمئن باشید که بین وعده ها چیز زیادی نمی خورد و او را در این مورد محدود کنید تا گرسنه باشد.

خوب غذا خوردن را در کودک تقویت کنید و به او پاداش دهید

اگر نادیده گرفتن، اثری نداشت و می خواهید که کودکتان از غذایی خاص بیشتر بخورد، روش زیر را بکار ببرید:

·        از قانون (( نه، متشکرم)) استفاده کنید. با وضع این قانون که هر کس سر میز، در پاسخ مادرکه غذایی را به او تعارف می کند کلمه ی (( نه، متشکرم)) را به زبان آورد، باید مقدار کمی از غذا را بچشد، حتی اگر بداند آن غذا را دوست ندارد و یا بخصوص، هنگامی که تا به حال آن را نچشیده باشد. این مقدار، می تواند به کوچکی یک دانه ی ذرت باشد. با این روش، کودک غذاهای بیشتری را تجربه می کند و در نتیجه در می یابد که به برخی از آنها علاقه مند است. وقتی کودک به این قانون عمل کرد،او را تحسین کنید و پاداشی نظیر اجازه ی تماشای تلویزیون به مدت بیشتر، یک دسر مورد علاقه پس از شام، یا چیزی شبیه اینها به او بدهید.

·        به تدریج، در خواست ها را افزایش دهید.در صورت همکاری کودک با شما در قانون قبلی، پس از یک هفته، مقدار غذایی را که باید بچشد بیشتر کنید. (مثلا به اندازه ی دو دانه ذرت) همیشه به خاطر پیشرفت تشویقش کنید و هرگز منصرف نشوید. اگر از غذای خاصی متنفر است، به سادگی وضعیت کنونی را حفظ کنید.

در پایان:اگر کودکتان به شدت بدغذاست یا غذا نمی خورد، و همچنین یا راهکارهای فوق، تغییری در او حاصل نشد، باید او را نزد متخصص کودک یا کارشناس تغذیه ببرید تا مشکل بد غذاییش حل شود.